Materiaal downloaden
Vul je gegevens in en we sturen het bestand direct naar je e-mailadres toe.
Ken je dat gevoel dat je iets mist als je je telefoon even niet checkt? Alsof er iets belangrijks gebeurt op Snapchat, TikTok of WhatsApp… en jij bent de enige die het niet ziet? Jep. Dat is FOMO in actie — Fear Of Missing Out. En geloof ons, die angst zit dieper in het brein van jongeren dan we vaak denken.
Het is niet zomaar een modewoord. FOMO is een mentale krachtpatser die jongeren — misschien zelfs jij of ik — letterlijk vasthoudt aan het scherm.
De constante drang om te checken… en nog eens te checken
Wie heeft er niet even snel z’n telefoon erbij gepakt tijdens het studeren? “Ik kijk maar één filmpje,” zeg je dan. Maar voordat je het weet ben je drie kattenvideo’s, vier storyreacties en een hele TikTok-livesessie verder. Herkenbaar?
Voor jongeren is die drang nóg sterker. Want naast vermaak speelt er iets groters: de angst om niet mee te doen. “Wat als ik die meme niet zie waar iedereen morgen op school over praat?” “Wat als ik die groepschat-melding negeer en straks buitengesloten word?” Dat soort gedachten maken scrollen bijna onvermijdelijk.
Maar waarom is het zo moeilijk om te stoppen?
Dat zit ‘m deels in het brein. Social media geven ons dopamine – het beloningsstofje dat ons een ‘yes!’ gevoel geeft. Bij elke like, melding of reactie maakt je brein even een vreugdesprongetje. En net als bij suiker of shoppen… wil je meer.
Daar komt bij dat platforms als TikTok en Instagram slim ontworpen zijn om je zo lang mogelijk vast te houden. Oneindig scrollen, pushmeldingen, algoritmes die perfect weten wat jij leuk vindt… Het is een digitale speeltuin waar je moeilijk uit wegkomt.
Het resultaat? Altijd “aan” staan
Voor veel jongeren betekent dit: nooit écht rust. Zelfs als ze niet scrollen, denken ze eraan. Slapen met de telefoon naast het kussen. Meldingen checken tijdens het eten. Of tijdens de les stiekem even op je scherm gluren. De constante stroom aan prikkels maakt het lastig om je hoofd leeg te maken. En dat heeft gevolgen:
- Slechte concentratie
- Slaapproblemen
- Onrustige gevoelens
- Vergelijkingsdrang (waarom lijkt iedereen anders zoveel leuker te leven?)
Een voorbeeld uit de praktijk
Een student vertelde ons dat ze in het weekend gemiddeld 7 uur per dag op haar telefoon zit. “Ik wil eigenlijk minder, maar ik ben bang dat ik iets mis,” zei ze. En ze is niet de enige.
Tijdens diezelfde workshop staken 9 van de 10 jongeren hun hand op toen we vroegen of ze zich weleens onrustig voelden zonder telefoon in de buurt. Het is geen uitzondering meer — het is de norm geworden.
Wat kunnen wij eraan doen?
Het begint bij bewustwording. FOMO klinkt onschuldig, maar het heeft een enorme invloed op het dagelijks leven van jongeren. Scholen, ouders en ook jongeren zelf moeten snappen hoe dit werkt. En vooral: hoe je weer grip krijgt op je eigen tijd en focus.
Bij WeLoveSociety bieden we workshops en lessen over online verleidingen, schermtijd en digitale weerbaarheid. Niet door te preken, maar door échte gesprekken aan te gaan. Over groepsdruk, dopamine, schermstress, en hoe je je eigen grenzen leert stellen.
Want laten we eerlijk zijn: de technologie gaat niet verdwijnen. Maar onze manier van ermee omgaan? Die kunnen we wél veranderen.
Wat jij kunt doen als ouder, docent of student
- Stel realistische regels op rond schermtijd. Geen complete telefoonban, maar duidelijke rustmomenten.
- Praat over wat er online gebeurt. Niet als controle, maar uit interesse.
- Geef zelf het goede voorbeeld. (Ja ouders, dat betekent ook: telefoon weg tijdens het avondeten)
- Creëer offline momenten die net zo leuk zijn als scrollen. (Echt waar, ze bestaan!)
We zijn er samen verantwoordelijk voor
Jongeren verdienen het om te leren hoe ze zichzelf kunnen beschermen tegen de constante stroom aan prikkels. Ze hoeven niet alles te zien. Niet overal bij te zijn. En vooral: ze mogen nee zeggen tegen dingen die hen onrustig maken.
Bij WeLoveSociety helpen we scholen en jongeren om die digitale balans te vinden. Wil je weten wat we voor jouw klas, school of gezin kunnen betekenen? Neem contact met ons op — we denken graag met je mee.
Veelgestelde vragen
Wat is FOMO precies?
FOMO staat voor Fear Of Missing Out, ofwel de angst om iets te missen. Het ontstaat vaak bij jongeren door sociale media, omdat ze constant op de hoogte willen blijven van wat anderen doen.
Waarom zijn jongeren extra gevoelig voor FOMO?
Het puberbrein is gevoeliger voor sociale acceptatie en beloning. Likes, reacties en meldingen geven jongeren een dopamineshot, waardoor ze sneller verslaafd raken aan online aanwezigheid.
Hoe merk je dat FOMO een probleem is?
Als een jongere onrustig wordt zonder telefoon, slecht slaapt, moeite heeft met concentratie of altijd “aan” staat, kan FOMO een rol spelen.
Wat kunnen scholen doen tegen FOMO?
Scholen kunnen leerlingen leren hoe sociale media werken, hoe algoritmes ons gedrag beïnvloeden en hoe je bewust keuzes maakt. Denk aan lessen over online verleidingen of digitale zelfzorg.
Kun je FOMO helemaal voorkomen?
Niet helemaal — we leven in een digitale wereld. Maar je kunt jongeren wél helpen om bewustere keuzes te maken, grenzen te stellen en ook offline geluk te ervaren.
Scroll je nog? Tijd om even offline te gaan. Of… stuur deze blog door naar iemand die ‘m ook moet lezen. Samen maken we het verschil!