Materiaal downloaden
Vul je gegevens in en we sturen het bestand direct naar je e-mailadres toe.
We kennen allemaal wel dat moment: je zit in de klas, alles lijkt rustig… tot er opeens een opmerking valt. Hard. Pijnlijk. En dan blijkt dat die opmerking al dagen rondgaat op Snapchat, TikTok of in een groepsapp. Wat op social media begon als een “grapje”, eindigt op school in een boze uitval, een duw in de gang of een huilbui in de wc.
De stille motor achter zichtbaar gedrag
Social media is geen “aparte wereld” meer. Het is verweven met het dagelijks leven van jongeren. En dus ook met wat er in de klas gebeurt. Wat online wordt gezegd, blijft niet daar. Het sijpelt door. In blikken. In fluistergesprekken. In gedrag.
Maar laten we eerlijk zijn: social media op zichzelf is niet ‘de vijand’. Het is hoe we ermee omgaan.
Groepsapps waarin klasgenoten elkaar belachelijk maken. TikToks waarin iemand wordt nagedaan of uitgelachen. Screenshots die zonder toestemming worden gedeeld in een andere groep. Het lijkt onschuldig. Maar het kan als brandstof werken voor écht agressief gedrag op school.
Wist je dat jongeren die online gepest worden, tot 3x meer kans hebben om op school boos of gewelddadig te reageren? ➡️ Lees meer daarover op onze pagina “Toenemend geweld op school”.
Een voorbeeld uit de praktijk
Laten we het hebben over Jayden. 15 jaar. Jayden is eigenlijk een rustige jongen. Totdat hij op een dag compleet uit zijn slof schiet tegen een klasgenoot. Hij wordt geschorst. Maar pas later ontdekken docenten dat Jayden al wekenlang onderwerp is van gemene memes in een WhatsAppgroep. Zijn boosheid kwam ergens vandaan.
Dit is geen uitzondering. Dit gebeurt vaker dan we denken. En als we heel eerlijk zijn? Vaak zien we alleen het topje van de ijsberg.
Waarom social media het vuurtje soms aanwakkert
Social media geeft jongeren de illusie dat ze veilig alles kunnen zeggen. Anoniem. Zonder directe gevolgen. Maar woorden blijven plakken. En als die woorden in een klas vol puberende emoties landen? Dan ontstaat er frictie.
Of erger: geweld.
Jongeren begrijpen vaak niet wanneer ze te ver gaan. Of ze wíllen het niet begrijpen. Want de likes tellen. De views. De lol. Niet de schade.
En wat kunnen we eraan doen?
Laten we vooropstellen: er is geen simpele “delete”-knop voor dit probleem. Maar er zijn wel dingen die we samen kunnen doen.
1. Praat erover. Vaak, open en zonder oordeel
Geef jongeren de ruimte om te vertellen wat er online speelt. In de klas. Tijdens mentoruren. Bij de conciërge. Waar dan ook. Maak het bespreekbaar.
2. Creëer veilige zones in én buiten de klas
Als school kun je duidelijke gedragsregels opstellen over online gedrag. En die ook echt naleven. Maak afspraken over groepsapps, delen van beelden en het taggen van klasgenoten.
➡️ Check onze tips over hoe scholen pesten kunnen aanpakken
3. Investeer in mediawijsheid
Laat jongeren zien wat de impact is van hun online gedrag. Niet met een belerend vingertje, maar met gesprekken, video’s en voorbeelden. Laat ze zelf de conclusie trekken.
4. Betrek ouders
Ouders zijn vaak niet op de hoogte van wat er online gebeurt. Help ze. Informeer ze. En geef ze tools om in gesprek te gaan met hun kind.
5. Schakel hulp in
Er zijn organisaties (zoals wij bij WeLoveSociety) die ondersteuning bieden, voorlichtingen geven en samen met scholen willen werken aan een veilige omgeving.
Wat willen wij jongeren vooral meegeven?
We willen je niet bang maken. Niet vertellen dat je je telefoon moet wegleggen of stoppen met social media. Maar we willen wél dat je nadenkt over je impact. Jij hebt de kracht om het verschil te maken.
Eén opmerking kan iemands dag maken. Of breken.
Eén opmerking online kan iemand aan zichzelf laten twijfelen.
Eén duimpje omhoog kan aanzetten tot meer… of minder.
Dus… wat kies jij?
Veelgestelde vragen
Hoe herken ik als docent of mentor dat social media een rol speelt in agressief gedrag?
Let op veranderingen in gedrag, plotselinge conflicten of leerlingen die zich terugtrekken. Vraag in een een-op-een gesprek eens wat er in de groepsapps speelt.
Wat kunnen leerlingen doen als ze zien dat iemand online gepest wordt?
Grijp in. Meld het. Of praat erover met een vertrouwenspersoon. Niets doen is geen optie meer. Je kunt anoniem melden of iemand steunen door privé een berichtje te sturen.
Kun je als school groepsapps verbieden?
Verbieden is lastig. Maar je kunt wél duidelijke afspraken maken over gedrag in die apps en consequenties koppelen aan grensoverschrijdend gedrag.
Hoe geef je op een leuke manier mediawijsheidles?
Gebruik voorbeelden van TikToks, memes of virale trends. Laat jongeren zelf nadenken over de impact. Betrek ze in rollenspellen of campagnes. Maak het creatief en dichtbij.
Wat doet WeLoveSociety om scholen hierbij te ondersteunen?
Wij bieden workshops, lesmateriaal, voorlichtingen én advies op maat. Alles gericht op bewustwording, gedragsverandering en veiligheid. Neem gerust contact met ons op via onze contactpagina.